کدام اسکناسها به عنوان زیباترین در سطح جهانی شناخته میشوند؟

در طراحی ارزهای خود، برخی کشورها به سادگی بسنده کردهاند، در حالی که دیگران اسکناسها و سکههایشان را به آثار هنری زیبا تبدیل کردهاند.
براساس گزارشی از ایسنا، پول به عنوان نمادی قوی از هویت ملی به شمار میآید و کشورهایی که در این گزارش معرفی شدهاند، طرحهای دقیقی را بر روی اسکناسهای خود برای نمایش هویت ملیشان به ثبت رساندهاند.
برزیل
رئال برزیلی در واقع نماینده کشور و دولت برزیل است. در یک سمت آن، تصویر «افیگی دا ریپابلیکا»، زن جوانی با تاجی از برگهای خلیج و کلاه فریژیایی وجود دارد و تصاویری از جانوران محبوب این کشور، از جمله مرغماهیخوار بزرگ، جگوار، و تامارین شیری طلایی روی این اسکناس حک شده است. جدیدترین اسکناسهای برزیلی در اوایل سال ۲۰۲۰ منتشر شده که تصویر گرگ یالدار را به نمایش میگذارد. گرچه برزیل در اجرای پرداختهای دیجیتال و موفقیت سیستم Pix در بازار ارز آمریکای لاتین پیشتاز است، اما همچنان پول نقد در این کشور جایگاه ویژهای دارد.
اوگاندا
طراحی شیلینگ اوگاندا در طی نیم قرن اخیر بهطور مداوم تغییر کرده و اسکناسهای آن هر از چندی بهروز میشوند تا منعکسکننده تغییرات در دولت باشند. آخرین تغییر در ماه مه ۲۰۲۰ با طرح جدید صورت گرفت که میراث فرهنگی غنی اوگاندا، مردم سنتی و تاریخ استعمار بریتانیا را به تصویر کشید. نقشه این کشور، رود نیل و بنای یادبود استقلال اوگاندا نیز بر روی اسکناسهای مختلف الشیلینگ مشاهده میشود.
مالزی
طراحی اسکناس رینگیت مالزی با الهام از «واواسان ۲۰۲۰» شکل گرفته که توسط ماهاتیر محمد، نخستوزیر چهارم و هفتم مالزی ارائه شده بود. این پیشبینی به تبدیل مالزی به کشوری مرفه و پیشرفته تا سال ۲۰۲۰ پرداخته است. هر شش واحد پول رینگیت تصاویری از صنایع و نمادهای اقتصادی مختلف را، مانند برجهای کوالالامپور، هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ و خط ریلی «کلانا جایا» به تصویر میکشد. این تصاویر به وضوح بیانگر دیدگاه مالزی به پیشرفت و نوسازی هستند. پول مالزی یکی از چندین ارز معتبر جنوب شرقی آسیا است که در سطح جهانی دارای اهمیت میباشد.
مکزیک
پزوی مکزیک تاریخ غنیای دارد و به عنوان واحد معیار برای سایر ارزهای آمریکای شمالی در اواخر قرن هجده مورد استفاده قرار میگرفت. آخرین سری اسکناسهای پزو که چهرهها و دورههای کلیدی تاریخ مکزیک را به تصویر میکشد، نیز در همین راستا قرار دارد.
در سال ۲۰۱۸، اسکناس ۵۰۰ پزویی موفق به نامزدی جایزه غیرقابل چشمپوشی «اسکناس سال» از سوی انجمن بینالمللی اسکناس شد. اگرچه این جایزه در نهایت به کانادا تعلق گرفت، اما طراحی این اسکناس با تصویر «بنیتو خوارز»، نخستین رئیسجمهور بومی مکزیک و نهنگهای خاکستری در ذخیرهگاه زیستکره ال ویزکاینو در سمت دیگر آن، به شدت قابل تقدیر است. با وجود این که انتقال حسابهای پولی در سالهای اخیر به شدت رشد کرده، هنوز هم بسیاری از دریافتکنندگان حواله ترجیح میدهند پول نقد پزو را از بانکهای معروف کشور دریافت کنند.
آفریقای جنوبی
ارز آفریقای جنوبی فراتر از صرفاً انتقال پول است و بر اساس اعلام بانک مرکزی این کشور، اسکناسها نه تنها وسیلهای برای پرداخت بلکه نشاندهنده کشور، مردم، میراث و فرهنگ آن نیز هستند. این اسکناسها نمایانگر آرمانها و افتخارات مردم و ملت آفریقای جنوبی هستند. به همین جهت، راند آفریقای جنوبی در پنج واحد مجزا معرفی میشود که هر یک از آنها یکی از پنج حیوان بزرگ شکار آفریقا یعنی کرگدن، فیل، شیر، بوفالو و پلنگ را نشان میدهند. این اسکناسها با رنگها و طراحی اختصاصی خود که نمایانگر صنایع گوناگون میباشند، بهخوبی قابل تشخیص هستند.
آرژانتین
جدیدترین سری اسکناسهای پزوی آرژانتین، که بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ انتشار یافت، شامل تصاویری از پرندگان، پستانداران و مناظر طبیعی است. این سری منحصر به فرد است چرا که یک سمت اسکناسها بهصورت عمودی طراحی شده و سمت دیگر بهصورت افقی است. اسکناس ۱۰۰۰ پزویی آرژانتین که در سال ۲۰۱۷ نامزد دریافت جایزه اسکناس سال انجمن بینالمللی اسکناس شد، بر روی پرنده ملی این کشور، «روفوس هورنر» تمرکز دارد و طراحی پنجه و زیستگاه آن را به تصویر میکشد. به مانند دیگر ارزهای زیبا در جهان، پول آرژانتین نیز نمایشگر واقعی هویت ملی آن است.
هند
در قرن بیستم، هند با اعاده ارز باستانی خود، روپیه، آزادی خود را از سلطه انگلیس مشخص ساخت و آخرین سری اسکناسهای روپیه که در رنگهای مختلف مانند بنفش کمرنگ، سرخابی و آبی فلورسنت موجود است، تصویری از مهاتما گاندی و نمادهای فرهنگی کلیدی نظیر «معبد خورشید هند» و «ماموریت مدارگرد مریخ سازمان تحقیقات فضایی هند» را به نمایش میگذارد. روپیههای رنگارنگ، رابط مهمی در جشنهای فرهنگ هند، از دیوالی تا هولی میباشند. نرخ روپیه هند در بازارهای جهانی جدید تأثیر زیادی دارد و نفوذ آن در فرهنگ جهانی از کریکت تا غذاهای بینالمللی مشهود است.
نیجریه
نایرای نیجریه با امضای «پریسیلا اکوره الیجه»، نخستین مدیر زن عملیات ارزی بانک مرکزی نیجریه به عنوان یک کانون توجه مطرح شده است. همچنین، اسکناس ۲۰ نایرا که تصویر سفالگر معروف «لادی کوالی» را به نمایش میگذارد، به عنوان دیگر اسکناس زنانه شناخته شده است. سکههای کوبوی نیجریه نیز به خودی خود نماهایی دیدنی هستند. هر یک از این سکهها با سادگی زیبا نمادهای طبیعی یا اقتصادی مهم کشور نظیر بادام زمینی، ذرت، درختان نخل و دکلهای نفتی را به تصویر میکشند که همگی بر اقتصاد، فرهنگ و غذاهای نیجریه تأثیر دارند.
کانادا
انجمن بینالمللی اسکناس (IBNS) در سال ۲۰۱۸، اسکناس ۱۰ دلاری کانادا را مورد تقدیر قرار داد، بنابراین این اسکناس به عنوان یکی از زیباترین ارزهای جهان شناخته میشود. این اسکناس با تاثیرات مربوط به عدالت اجتماعی و تصویری از «ویولا دزموند»، فعال حقوق مدنی کانادایی و موزه حقوق بشر به صورت عمودی به نمایش درآمده است. علاوه بر طراحی بصری، جنس آن نیز به توجه ویژه نیاز دارد. از سال ۲۰۱۱، بانک کانادا به طور کامل به استفاده از اسکناسهای پلیمر مصنوعی تغییر رویه داده است، که این باعث شده است دلارهای کانادا از نظر زیستمحیطی پایدارتر و برتر از اسکناسهای کاغذی سنتی باشند. اهمیت دلارهای کانادا در دنیای امروز با افزایش مهاجرت متخصصان به این کشور به طور فزایندهای در حال افزایش است.
سوئیس
فرانک سوئیس که موفق به کسب جوایز متعدد گشته، نه تنها به عنوان ارز ملی سوئیس شناخته میشود، بلکه به نوعی به عنوان ارز ملی لیختناشتاین نیز عمل میکند. از آنجایی که طراحی زیبای فرانک به طرز هنرمندانهای به نمایش درآمده، هیچ کس حق ندارد که لیختناشتاین را به خاطر استفاده از آن مورد انتقاد قرار دهد. جدیدترین سری اسکناسهای فرانک، دستهایی را در حالتهای مختلف به تصویر میکشند و این حس هنری را به تداعی میآورند؛ برای نمونه، روی اسکناس ۱۰ فرانکی تصویر دستانی نشان داده شده است که با یک باتوم مشغول مدیریت زمان هستند.
هندوراس
لمپیرای هندوراس که نام خود را از حاکم قرن شانزدهمی قوم «لنکا» گرفته، در طرحهای خود به قهرمانان ملی و مکانهای مهم ارادت مینهد و از سواحل اقیانوس اطلس تا ارتفاعات در زمینههای مختلف جا دارد. هندوراسیها هم نظیر دیگر کشورها در آمریکای مرکزی از نیکاراگوئه تا پاناما به شدت به پول نقد وابستهاند و این امر تحویل پول نقد به محبوبترین روش ارسال پول به خارج از کشور تبدیل کرده است. تصویر خود لمپیرا بر روی اسکناس یک لمپیرا به وضوح مشهود است و در سمت دیگر آن، بازی معروف مایاها به نام «پلوتا» و ویرانههای تاریخی «کوپان»، یکی از جاهای مهم تمدن مایا به نمایش درآمده است.
استرالیا
دلار استرالیا نمونهای از طراحی مدرن و نشاندهنده افتخار این ملت به میراث خود است. اسکناسهای پلیمری استرالیا با نمایش تنوع طبیعی و فرهنگی این کشور به افزایش دوام آنها کمک میکند. از «سر جان موناش» و جانوران بومی مانند کانگورو و شترمرغ استرالیایی، نقوش روی این اسکناسها به وضوح هویت منحصر به فرد استرالیا را به خروار میکشند. استفاده از ویژگیهای امنیتی نوآورانه نظیر پنجرههای شفاف و عناصر هولوگرافیک، جذابیت و کارایی این پول زیبا را دو چندان کرده است.
نیوزیلند
پول رایج نیوزیلند، تجلیلی بر تاریخ و زیباییهای طبیعی این کشور است. اسکناسهای دلار نیوزیلند تصاویری از چهرههای مشهور مانند «سر ادموند هیلاری»، نخستین کسی که به قله اورست رسید را به همراه تصاویری از حیات وحش محلی به تصویر میکشد.
یورو
یورو، نمادی از وحدت در اروپا، فراتر از یک واحد پول بوده و نه تنها به عنوان نمایانگر میراث مشترک این قاره عمل میکند، بلکه در هر اسکناس، دورههای مختلف معماری اروپایی را از ستونهای کلاسیک تا پلهای مدرن به تصویر میکشاند که نشاندهنده تنوع فرهنگی غنی اروپا است. یورو همچنین دارای ویژگیهای امنیتی پیشرفتهای همچون هولوگرام و واترمارک است که اعتبار آن را بهعنوان یک واحد پول امن و قابل اعتماد تضمین میکند. طراحی یورو هم کارآمد و هم شاهدی بر زیبایی همکاری میان کشورهای اروپایی به شمار میآید.
مالدیو
روفیه مالدیو اماکن زیبای طبیعی و فرهنگ زنده مالدیو را به تصویر میکشد. جدیدترین سری پولها که بر روی پلیمرهای بادوام چاپ شدهاند، زندگی جزیرهای را با تصاویری دقیق از موجودات دریایی و صحنههای ماهیگیری سنتی به نمایش میگذارد. طرحهای رنگارنگ روفیه و ظهور ماهی، مرجان و زندگی روزمره مالدیو آن را به یکی از چشمگیرترین پولهای جهانی از لحاظ بصری تبدیل کرده است. این پول نه تنها در برابر شرایط آب و هوایی مرطوب و گرم مقاوم است، بلکه زیبایی هنری آن نیز غیرقابل انکار است.
ایسلند
کرون ایسلندی ارز متصل به سرزمین آتش و یخ است. اسکناسها طیفی از تصاویر تاریخی و مناظر شگفتآور از جمله آبشارهای باشکوه و زمینهای آتشفشانی را موجز میکنند. نقوش روی اسکناسهای ایسلندی نمایانگر میراث برجسته و زیباییهای طبیعی این کشور میباشند. با اینکه اسکناسهای ایسلندی به خاطر ویژگیهای امنیتیشان شهرت دارند، به طور کلی از پلیمر ساخته نشدهاند.
جزایر کوک
پول جزایر کوک از منحصر به فردترین و جذابترین پولهای جهان به شمار میآید. اگرچه این جزایر به دلار نیوزیلند بهعنوان ارز اصلی عمل میکنند، اما اسکناسهای خود را منتشر مینمایند که به عنوان پول قانونی در این جزایر شناخته میشوند. اسکناسهای این جزایر به دلیل طراحیهای خلاقانه و پرشور خود، شامل تصاویری از زندگی دریایی و نمادهای سنتی «پولینزی»، مورد توجه و تحسین قرار گرفته است. این نمایش فرهنگی غنی و رنگهای زنده بر جذابیت پول جزایر کوک افزوده و آن را به یکی از برجستهترین و محبوبترین پولها در میان محلیها و کلکسیونرها تبدیل کرده است.
هنگکنگ
دلار هنگکنگ به خاطر طراحیهای پرجنب و جوش خود، که ترکیب تأثیرات غربی و شرقی را به نمایش میگذارد، شناخته شده است. این اسکناسها توسط سه بانک از جمله بانک اچاسبیسی، بانک استاندارد چارترد و بانک چین چاپ میشوند که هر یک سبک خاص خود را به این پول میافزایند. اسکناسهای هنگکنگ شامل نمادهای مشهور همچون گل ارکیده، آسمانخراشهای مدرن و بناهای تاریخی هستند که نمایانگر ماهیت پویای این قطب مالی جهانی میباشند. در کنار این زیباییها، استفاده از ویژگیهای امنیتی خاص، مثل عناصر هولوگرافیک و الگوهای لمسی برای افراد کمبینا، باعث میشود تا دلار هنگکنگ به لحاظ امنیت و زیباییشناختی حائز اهمیت باشد.
کاستاریکا
کولون کاستاریکا نمادی جالب از تنوع زیستی و میراث فرهنگی غنی این کشور است. اسکناسهای آن طراحیهای پیچیدهای دارند که حیات وحش متنوع کاستاریکا، از جمله جگوارها و مرغهای مگسخوار و چهرههای ملی را به نمایش میگذارند. استفاده گسترده از رنگ و تصاویر دقیق موجب میشود که کولون به یکی از جذابترین ارزهای بصری در آمریکای لاتین تبدیل شود. همچنین، تعهد کاستاریکا به حفظ محیط زیست از طریق تولید این اسکناسها با استفاده از مواد بادوام و سازگار با محیط زیست نمایان است.
اسکناسها چگونه رتبهبندی میشوند؟
انجمن بینالمللی اسکناس (IBNS) هر سال به یک اسکناس برجسته در میان ارزهای کاغذی دنیا جایزه میدهد. این جایزه که بهعنوان «جایزه اسکناس سال» شناخته میشود، به اسکناسی تعلق میگیرد که طراحی بینظیر، شایستگی هنری و ویژگیهای امنیتی پیشرفته را در خود دارد. فرآیند شامل معرفی نامزدهایی از سوی اعضای این انجمن است و این اسکناسها باید در گردش عمومی موجود باشند و بهعنوان نمونه یا کلکسیون در نظر گرفته نشوند.
اعضای انجمن به اسکناسهای معرفی شده رأی میدهند و آنان را بر اساس معیارهای مختلفی از جمله رنگ، تعادل طرح، پیادهسازی موضوع و ادغام ویژگیهای امنیتی ارزیابی میکنند. در نهایت، اسکناس برنده مورد تقدیر قرار میگیرد.
در سال ۲۰۲۳، جایزه به اسکناس ۲ دلاری بانک مرکزی کارائیب شرقی رسماً تعلق گرفت که به خاطر طرحهای زنده و جذاب آن با ادغام نمادهای فرهنگی محلی و موضوعات محیطی تقدیر شده است. این اسکناس پلیمری با همکاری «د لا رو» (De La Rue)، بزرگترین شرکت چاپ پول دنیا چاپ شده و به خاطر استفاده نوآورانه از مواد و عناصر طراحی، توجه ویژهای جلب کرده است.
بهگزارش سایت ریمتلی، جایزه این انجمن تحول جهانی در طراحی ارز را نشان میدهد؛ جایی که بیان هنری با نوآوریهای تکنولوژیک ترکیب میشود تا اسکناسهایی تولید شوند که از لحاظ ایمنی، کارآمد و جذاب باشند.