مایکل داگلاس از آفرینش یک اثر هنری تا دیدگاهش درباره رژیم مستبد کنونی در آمریکا
مایکل داگلاس در سال جاری به عنوان مهمان جشنواره معتبر کارلووی واری حضور یافت تا یادآور نقش کمتر شناخته شده‌اش به عنوان تهیه‌کننده باشد و از ایفای نقش در یکی از آثار برجسته تاریخ سینما، یعنی «پرواز بر فراز آشیانه فاخته»، قدردانی شود.
طبق گزارش مهر، مایکل داگلاس به مناسبت نمایش نسخه ترمیم‌شده فیلم کلاسیک «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» ساخته میلوش فورمن به جشنواره کارلووی واری آمده بود و در این مراسم، به ابراز نگرانی‌هایش در مورد وضعیت دموکراسی در دوران ترامپ پرداخت. این هنرمند برنده جایزه اسکار در خلال یک کنفرانس مطبوعاتی، در پاسخ به سوالات مط journalists درباره اوضاع سیاسی آمریکا اظهار داشت: «ما اکنون در حال برقراری ارتباط با استبداد هستیم.»
او ادامه داد: «من به این مسئله به عنوان یک حقیقت تلخ نگاه می‌کنم؛ این که دموکراسی چقدر ارزشمند و در عین حال چقدر شکننده است و همواره نیاز به حفاظت دارد. امیدوارم آنچه اکنون با آن سر و کار داریم، بازتاب تمام تلاش‌هایی باشد که مردم جمهوری چک برای کسب آزادی و استقلال خود از آن بهره‌مند شدند.»
داگلاس بر این نکته تاکید کرد که سیاست به ساحت درآمدی تبدیل شده است و بیان داشت: «پول به عرصه دموکراسی نفوذ کرده و مردم به دنبال کسب درآمد به عرصه سیاسی وارد می‌شوند. روزگاری ما در آمریکا تلاش می‌کردیم تا آرمان‌ها و ایده‌آل‌ها را حفظ کنیم، اما امروز آن شرایط بسیار تغییر کرده است.»
این بازیگر به خاطر نخواستن به جزئیات بیشتر در این زمینه، خاطرنشان کرد که اخبار خود به تنهایی گویای همه چیز است و ابراز نگرانی و اضطراب کرد و یادآور شد: «فکر می‌کنم همه ما مسئولیم که مراقب و مشفق خود باشیم.»
نمايش نسخه ترمیم‌شده «پرواز بر فراز آشیانه فاخته»، که افتخارات متعددی از جمله جوایز اسکار را کسب کرده، نیم قرن بعد از نمایش نخستین آن در کارلووی واری به عنوان ادای احترامی به ارتباط این فیلم کلاسیک با شهرستان و زادگاه میلوش فورمن، کارگردانش، که همواره از حامیان جشنواره به شمار می‌رفت، به نمایش درآمد.
به گزارش هالیوود ریپورتر، او از جشنواره سپاسگزاری کرد و به اشتیاق ویژه‌ای از پدرش؛ کرک داگلاس، افسانه هالیوود، یاد کرد و گفت: «من باید از پدرم، کرک، به خاطر دریافت حق نشر کتاب تشکر کنم. او سال‌ها در تلاش بود تا آن را به فیلمی تبدیل کند، اما موفق نشد. در آن زمان بود که من ناگهان وارد شدم و گفتم: «بابا، لطفاً، این را نفروش.» هرگز به تهیه‌کنندگی فکر نکرده بودم، اما از این پروژه بسیار لذت می‌بردم. پس از این بابت از پدرم تشکر می‌کنم که این فرصت را به من داد و کار را نفروخت.»
در مراسم، کریستوف موچا، مدیر اجرایی جشنواره بین‌المللی کارلووی واری، نیز با اهدای یک تندیس کریستالی جشنواره، کرک داگلاس را غافلگیر کرد. این تندیس که از سی و پنجمین سالگرد جشنواره در سال ۲۰۰۰ ایجاد شده بود، به همراه نسخه قدیمی‌تر آن، که پیش‌تر به داگلاس اهدا شده بود، به نمایش درآمد.
داگلاس که با برادرزاده‌اش زانتز، تهیه‌کننده پل زانتز و اعضای خانواده میلوش فورمن در جشنواره حاضر بود، به یادآوری خاطراتش پرداخت و گفت: «زمانی که ما برای نخستین بار به اینجا آمدیم، جشنواره هنوز در مراحل ابتدایی بود. این جشنواره به تازگی متولد شده بود و میلوش احساس می‌کرد که حضور در این رویداد برای کشورش مایه اهمیت است.»
او افزود: «درجایگاه تجلیل از فیلمی که نیم قرن پیش ساخته شده است، عمل عجیبی است؛ بازگشت به صحنه‌ای که میلوش بزرگ شده، با تمامی دستاوردهایش واقعاً لذت‌بخش است.»
همچنین او به رقبای افسانه‌ای فیلمش در جوایز اسکار ۱۹۷۶ اشاره کرد، از جمله «بعد از ظهر سگی»، «آرواره‌ها»، «بری لیندون» و «نشویل» و گفت: «آیا شما در ۲۰ سال گذشته، فیلمی به همین درخشش در آمریکا دیده‌اید؟»
فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» موفق به دریافت ۵ اسکار اصلی (معروف به بیگ فایو) در چهل و هشتمین دوره جوایز اسکار شد و اسکار بهترین فیلم به سائول زانتز و مایکل داگلاس اهدا گردید. جایزه بهترین کارگردانی نیز به میلوش فورمن تعلق گرفت و جک نیکلسون برای بهترین بازیگر مرد و لوئیز فلچر برای بهترین بازیگر زن نیز شایسته دریافت اسکار شدند. این فیلم همچنین جوایز بهترین فیلمنامه اقتباسی را نیز به دست آورد و موفق به کسب همین موفقیت‌ها در گلدن گلوب و بفتا گردید. در همان سال، «بعداز ظهر سگی» نیز در تمامی این بخش‌ها نامزد اسکار شد.
در این نشست پل زانتز تاکید کرد که هیچ برنامه‌ای برای بازسازی فیلم وجود ندارد، اما در حال حاضر مشغول کار بر روی اقتباسی از این اثر کلاسیک است که توسط کن کیسی اداره می‌شود و از منظر رئیس برومدن به ادامه داستان خواهد پرداخت. زانتز اظهار داشت که ما با خانواده کیسی توافق کرده‌ایم که احتمالاً به زودی یک سریال تلویزیونی بر اساس این کتاب ساخته خواهد شد، زیرا داستان از دیدگاه رئیس برومدن روایت می‌شود. در پایان فیلم، شخصیت جک نیکلسون می‌میرد اما در سال بعد، ماجراهایی برای رئیس به وقوع می‌پیوندد که نشان‌دهنده داستان بازسازی فیلم نیست.
زانتیز همچنین در حال کار بر روی ساخت فیلمی با محوریت نمایش «بیابان حیاط خلوت» است که داستان ۴ مأمور مرزی آمریکا در آریزونا را روایت می‌کند که در حین القای یک مهاجر مکزیکی در حال مرگ که در تلاش برای عبور از مرز است، درمی‌یابند که این مهاجرت نه تنها در پی فرار از شرایط ناگوار است، بلکه شایسته احترام هستند و نباید به اردوگاه‌های کار اجباری فرستاده شوند.
علاوه بر این، زانتز به پروژه ساخت یک اقتباس تلویزیونی از فیلم «بیمار انگلیسی» دیگر اثر برنده اسکار عمویش، سائول زانتز که در سال ۲۰۱۴ درگذشت، اشاره کرد.
در حالی که اکثر کنفرانس مطبوعاتی پیرامون پنجاهمین سالگرد فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» و دوران درخشان داگلاس بود، او همچنین در مورد وضعیت حال و آینده‌اش و به ویژه مبارزه‌اش با سرطان گلو سخن گفت. او گفت: «سرطان مرحله ۴ شوخی نیست، اما های زیادی وجود ندارد. من با شیمی‌درمانی و پرتودرمانی جلو رفتن و خوش‌شانس بودم. اگر جراحی می‌کردم، این باعث می‌شد از صحبت کردن ناتوان شوم و بخشی از فکم برداشته شود که به عنوان یک بازیگر محدودکننده بود.»
این بازیگر و تهیه‌کننده ۸۰ ساله افزود: «من از سال ۲۰۲۲ به کار نپرداخته‌ام زیرا دریافته‌ام که باید از کار دست بکشم. من تقریباً ۶۰ سال سخت کار کرده‌ام و نمی‌خواستم، یکی از آن افرادی باشم که در صحنه فیلمبرداری جان خود را از دست می‌دهند. هیچ قصدی برای بازگشت ندارم. هنوز بازنشسته نشده‌ام چون اگر چیزی خاصی پیش بیاید، ممکن است برگردم، اما در غیر این صورت نه…»
او همچنین ابراز کرد که شاید آن اتفاق خاص یک فیلم مستقل کوچک باشد که به دنبال پیدا کردن سناریویی مناسب برای آن است و در نهایت تأکید کرد که این روزها تنها هدفش، حفظ یک ازدواج خوب است و از اینکه نقشش به عنوان همسر کاترین زتا-جونز در زندگی‌اش باقی‌مانده، خوشحال است.
مایکل داگلاس کار خود را با دریافت یک اسکار آغاز کرد، اما او تا سن ۴۰ سالگی به یک ستاره هالیوود تبدیل نشد.
مایکل داگلاس هم در زندگی حرفه‌ای خود با موجی از خوش‌شانسی و بدشانسیمی روبه‌رو بود. او به عنوان پسر اسطوره‌ای هالیوود در دوران طلایی، یعنی کرک داگلاس به دنیا آمده است؛ کسی که امروز هیچ بازیگری نمی‌تواند آرزوی ایستادن در برابر او را داشته باشد. اما چگونه از سایه چنین غولی می‌توان خارج شد؟ در نهایت، مایکل هرگز در این زمینه ناامید نشد و به یکی از بزرگترین ستاره‌های نسل خویش تبدیل گردید.
همانند خیلی از چیزهای دیگر، مایکل نیز عشق به «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» را از پدرش به ارث برد. کرک داگلاس به محض انتشار رمان در سال ۱۹۶۲، به سراغ کن کیسی رفت و حق اقتباس آن را خرید. روزنامه‌نگی، هم نسخه تئاتری و هم نسخه سینمایی آن را تولید می‌کرد و خود کرک نیز نقش اصلی هر دو را ایفا می‌کرد. اجرای آن در برادوی موفقیت‌آمیز بود و رندال مک‌مورفی که کرک نقش آن را بر عهده داشت، به سرعت نظرها را به سوی خود جلب کرد و شهرت کتاب را دوچندان کرد.
اما در زمینه اقتباس سینمایی اوضاع چندان درخشان پیش نرفت. در دهه ۱۹۶۰، پدر داگلاس در سفرش به اروپای شرقی (خود او نیز اصالتاً اهل اروپای شرقی بود)، با میلوش فورمن، کارگردان جوان مستعد آشنا شد و فورمن به سرعت به کارگردان محبوب و موردعلاقه‌اش تبدیل گردید. با این حال، مشکلاتی ایجاد شد که علاوه بر توافقات با استودیو، به وقوع حمله به چکسلواکی نیز مرتبط بود و از آن به بعد فورمن مدتی در دسترس نبود. دهه ۱۹۶۰ به دهه ۱۹۷۰ انتقال یافت، و کرک داگلاس به دنبال منافع دیگری رفت.
در این زمان، پسرش، مایکل، که در اواخر دهه بیست زندگی خود بود، وارد ماجرا شد، در حالی که هنوز در این صنعت تازه‌کار بود. در طول دوران تحصیلات دانشگاهی خود، او با گروه‌های ضدفرهنگی آشنا شد که طرفدار مبارزه فردی علیه سیستم بودند. فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» به عنوان نماد اصلی این مبارزه در این محافل شناخته شده بود – به همین خاطر مایکل به فکر تکمیل داستانی که برای نسلش بسیار مطرح بود، بر پرده سینما زنده‌اش کند، هیجان‌زده شد.
مایکل پدرش را متقاعد کرد تا آن پروژه نیمه‌فراموش‌شده را به او بسپارد و همچنین ارتباط خود را با میلوش فورمن در جمهوری چک دنبال کند. کرک با این درخواست موافقت کرد؛ با این حال، همچنان تمایل داشت تا نقش اصلی را ایفا کند، اما پسرش متوجه شد که پدرش برای این نقش قدری به لحاظ سنی دیگر مناسب نیست و این تصمیم حداکثر آسیب را به رابطه‌اش با پدرش وارد کرد و سال‌ها بر این رابطه سایه انداخت. اما با نگاهی به گذشته می‌توان درک کرد که جک نیکلسون به عنوان بازیگری از نسل جدید، از نظر نیرویی نوبر، درستی بود – شاید این دلیل بود که کرک در نهایت پسرش را بخشید و با او دوباره آشتی کرد، هرچند که این روند آسان نبود.
برای مایکل، این یک آغاز درخشان در حرفه‌اش بود. در حالی که پدرش مسیری دشوار را برای رسیدن به اوج طی کرد، او موفق شد با نخستین فیلم معتبرش، در جوایز اسکار توفیق یابد. اما این فقط آغاز ماجرا بود. مایکل داگلاس، همچنان که امروز او را شناخته‌ایم، با یک شروع فوق‌العاده پا به عرصه گذاشت. در پی فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» و حتی مدت‌ها قبل از آن، او دست به پروژه‌های مختلفی زده بود، اما هنوز نتوانسته بود به موفقیت‌های معنوی دست یابد. شروع واقعی او به عنوان مبنای فرهنگی با فیلم «تعقیب الماس» در سال ۱۹۸۴ آغاز شد که برای تماشاگران چک آشنا بود. ۹ سال پس از نمایش فیلم «پرواز…»، زمانی که او دقیقاً ۴۰ ساله بود، این فیلم ماجراجویانه به کارگردانی رابرت زمکیس به لطف موفقیت خود در گیشه او را به ستاره‌ای در عالم هالیوود تبدیل کرد.
این جشنواره امسال پنجاه و نهمین دوره خود را از ۴ تا ۱۲ جولای (۱۳ تا ۲۱ تیر) برگزار می‌کند.
59244
