کرباسچی درباره احمد توکلی روایت میکند؛ او هرگز اهل فریب و تغییر رویه نبود و در دوران دولت احمدی نژاد که فساد و رانتخواری شیوع پیدا کرد، با این سوءاستفادهها مقابله میکرد

غلامحسین کرباسچی، چهره سیاسی اصلاحطلب و مدیر مسئول روزنامه هممیهن بر این باور است که فعالیتهای احمد توکلی در سالهای فعالیتش، از همان رویکرد و نظراتی نشأت گرفته که او پیش از انقلاب بر آن تأکید داشت و همواره بر آن استوار مانده است. او به این نکته اشاره میکند که توکلی فردی نبوده که به حقهبازی و تظاهر متوسل شود و به همین دلیل در یک دهه اخیر در نهاد دیدهبان شفافیت و عدالت به کار مشغول بوده است.
در مصاحبهای که هممیهن در خصوص زندگی و شخصیت احمد توکلی منتشر کرده، آمده است:
چگونه با مرحوم توکلی آشنا شدید و او چه ویژگیهایی داشت؟
آشنایی من با آقای توکلی به پیش از انقلاب برمیگردد و در ایام زندان؛ من در زندان قصر و بهویژه در زندان اوین در سالهای ۵۴ و ۵۵ با ایشان آشنا شدم. او یکی از فعالان سیاسی آن دوران بود و همراه با برخی دیگر تحت همان پرونده قرار داشتند. به مسائل شرعی و دینی بسیار پایبند بود و میتوان گفت در این زمینهها وسواس خاصی داشت. او ویژگیهای عرفانی و اخلاقی مخصوص به خود را به همراه داشت. اهل ورزش بود و در زندان به نوعی ریاضت و ذکر مشغول میشد. در زمان زندان از لحاظ فعالیتهای سیاسی فعال نبود.
با توجه به حساسیتهای موجود در زندان اوین، بسیاری از افراد نتوانستند فعالیتهای سیاسی فعالی داشته باشند و به قول دوستان آن زمان، راحت در زندان به سر میبردند. از ویژگی بارز توکلی در زندان میتوان به پایبندی او به مسائل شرعی اشاره کرد. اخلاقمدار و با تمام زندانیها تعامل داشت اما به جمع آنها نمیپیوست. او همچنین با جریانات مطالعهمحور تنظیمات خاصی داشت. بعد از پیروزی انقلاب، او به مدت طولانی وزیر کار دولت مهندس موسوی بود و من در آن دوران در استانداری اصفهان بودم و ارتباط خوبی با او داشتم. او به کمک به کارگران و قشر آسیبپذیر اهمیت زیادی میداد.
دولت مهندس موسوی به انواع گرایشهای چپ و راست اجازه حضور میداد. مرحوم عسگراولادی و مرحوم پرورش ن و تا حدی آقای مرتضی نبوی، از جناح راست به شمار میآمدند. توکلی نیز جزء جناح راست محسوب میشد اما در عین حال به عنوان یکی از حامیان کارگران و قشر ضعیف شناخته میشد و از گروههای بازار فاصلههایی داشت. آقای مهندس موسوی به او بسیار علاقهمند بود و او را در هیئت دولت قبول داشت اما بعد از مدتی از هیئت دولت کنار رفت و به نمایندگی مجلس رسید.
یکی از مسائلی که در مجلس هفتم مطرح شد و احمد توکلی رهبری آنرا به عهده داشت، موضوع تثبیت قیمتها بود. تأثیر پیگیریهای ایشان بر روند کشور در پایان دولت سیدمحمد خاتمی چه بود؟
به دلیل رویکرد حمایتی از قشر ضعیف و کارگران، ایشان جزو افرادی بود که سیاست تعدیل اقتصادی دولت آقای هاشمی را به هیچ وجه نپذیرفت و مدافع نوعی حمایت مستقیم از قشر ضعیف بود. بنابراین، با سیاست تعدیلی که با هدف تقویت نرخی برای بازار و کم یارانهها ایجاد شده بود، به شدت مخالفت کرد. علیرغم اینکه تمام جناح راست آقای هاشمی را جناح خود میدانست و شعارشان این بود که مخالف هاشمی، … دشمن پیغمبر است، او در برابر سیاستهای دولت اول آقای هاشمی موضعگیری بسیار جدی داشت و در دور دوم ات نیز در برابر او نامزد شد و حدود ۴ میلیون رأی کسب کرد. موضع او در تثبیت قیمتها نیز نمود همین نگرش اقتصادی بود که به آن پایبند بوده است.
جالب است که در حالی که جناح بازار و راست سنتی در دولت مهندس موسوی خواهان تقویت بازار بودند، در دولت آقای هاشمی و بهویژه در اواخر دولت اول او، این گروه عمدتاً در مقابل سیاستهای تعدیل آقای هاشمی قرار گرفتند. آقای توکلی نیز در این ماجرا به طور جدی موضعگیری میکرد و با سیاستهای آقای هاشمی در تضاد بود. مناظرهها و صحبتهای آن زمان او نیز حاکی از این مواضع بودند.
ایجاد مجموعهای به نام دیدهبان شفافیت و عدالت در دهه اخیر به مرحوم توکلی نسبت داده میشود. ارزیابی شما از عملکرد این مجموعه چیست؟
آقای توکلی، پیش از انقلاب نیز به عدم حقهبازی و تغییر رنگ وفادار بود. او نظرات خود مبنی بر حمایت از قشر محروم و کارگران را که در دوران وزارت مهندس موسوی داشت، بهطور مداوم حفظ کرد. با این حال، در شرایطی که پس از دولت احمدینژاد، مباحث فساد و رانتخواری به موضوعات مهم اجتماعی تبدیل شد، او شدیداً با این موارد واکنش نشان داد.
راهاندازی دیدهبان شفافیت به دلیل همین دغدغه ایشان شکل گرفت و او پس از دولت احمدینژاد در پی چنین سازوکاری بود. در مورد موفقیت این مجموعه در این امر دقیقاً بیخبرم، اما این تماماً نمایانگر دیدگاههای خاص اقتصادی او بود که به شیوههای سیاسی نیز گرایش داشت.
علاوه بر این، او بهعنوان یکی از اعضای جناح راست سنتی در ابتدا از آقای احمدینژاد حمایت میکرد، اما به مرور نسبت به برخی جریانات در دولت ایشان واکنشهای تندی ابراز کرد. در دولت آقای روحانی نیز او به دنبال همان بحثهای دیدهبان شفافیت باقی ماند. در دولت آقای رئیسی شاید از نظر سیاسی دیدگاههای او مورد قبول قرار گرفت، اما نسبت به مسائل فساد و رانتخواری، و مشکلاتی که نظیر ماجرای چای دبش در دولت به وجود آمد، به شدت حساس بود و از دیدهبان واکنشهایی بروز میداد.
۲۹۲۱۱